Ongeveer 1 op de 5 mensen is hooggevoelig (HSP). Hooggevoeligheid is een aangeboren eigenschap. Hooggevoelige mensen hebben een fijner afgesteld zenuwstelsel en mensen staan daardoor (onbewust) extra open voor indrukken en verwerken die ook veel intenser. Daardoor kunnen ze zich vaak overweldigd voelen, emoties intenser beleven, het gevoel hebben anders te zijn, zichzelf afzonderen of kleiner maken of het lastig vinden om met (meerdere) mensen om te gaan. Een HSP raakt vaak overprikkeld door letterlijk een teveel aan (sterke) prikkels. Een massage kan helpen deze effecten te verminderen of om er anders mee om te gaan.
Massage bij HSP kan hooggevoelige mensen helpen om beter met deze gevoeligheid om te gaan, meer in het hier-en-nu te zijn en zich krachtiger te voelen in de wereld.
Effecten van massage bij hooggevoeligheid:
– De overprikkeling wordt verminderd
– Het zenuwstelsel wordt gekalmeerd
– Het parasympatische zenuwstelsel wordt geactiveerd
– Meer fysieke, mentale en emotionele balans
– Daling van stress hormonen
– Groter zelfbewustzijn
– Betere gronding
– Meer ontspanning
– Betere energiedoorstroming
– Minder blokkades
Na het lezen van onderstaande uitleg over het zenuwstelsel in het algemeen, zal duidelijk zijn dat wanneer je hoogsensitief bent jouw zenuwstelsel veel sneller overbelast raakt. Als hoogsensitief persoon ben je sterk gericht op externe en interne prikkels en treedt de sympatische activering snel in werking.
Je zult dan ook begrijpen hoe belangrijk een massage bij hoogsensitiviteit is om overbelasting te voorkomen of te verminderen…..daar kun je dus zelf iets aan doen!
Het zenuwstelsel
In ons lichaam lopen zenuwbanen van en naar de zintuigen, maar ook richting organen en spieren. Zien, ruiken, proeven, horen en voelen vindt plaats doordat zenuwbanen informatie geleiden richting de hersenen. In de hersenen worden wij ons bewust van deze informatie. Hoog sensitief zijn, betekent dat je geboren bent met “hardware” die relatief veel van wat er wordt waargenomen, dus veel prikkels, verwerkt. Het is als het ware fijner afgesteld. Sensitieve mensen merken hierdoor eerder en ook meer dingen op, maar zijn hierdoor ook eerder vermoeid en/of overweldigd.
Bij een hoogsensitief persoon wordt de binnengekomen informatie nauwkeuriger en uitgebreider verwerkt. Hsp’ers nemen veel subtiele signalen waar die anderen niet oppikken.
Dit verklaart snellere overprikkeling bij HSP’ers.
Of je nou gevoelig bent of niet, ieder mens heeft behoefte aan een bepaalde mate van prikkeling. Stimulatie door middel van prikkels brengt het zenuwstelsel op gang. Het zorgt er niet alleen voor dat we kunnen waarnemen via onze zintuigen maar ook dat we in actie komen. Prikkeling zorgt voor spierspanning in ons lichaam, en zorgt dat we gevoelens, gedachten, herinneringen etc . hebben.
Op het moment van over-stimulatie ontstaat overprikkeling. Een teveel aan stimulatie leidt tot fysiologische overprikkeling met als gevolg stress: een versnelde hartslag, een verhoogde oppervlakkige ademhaling, spanning in de maagzone (zonnevlecht), klamme handen, trillen enz.
Aangezien een hooggevoelig persoon sneller overprikkeld is, ontstaan sneller bovengenoemde (stress) klachten. Bij langdurige aanhoudende prikkeling kunnen klachten ontstaan zoals depressie, burn-out en stemmingswisselingen.
Ons zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel, het autonome zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel. Het autonoom zenuwstelsel in ons lichaam bestaat uit een sympatisch- en parasympatisch gedeelte.
Het sympathische systeem wordt ook wel “fight-or-flight” systeem genoemd.
Het parasympathische staat bekend als rust-en verteringssysteem. De beide systemen hebben tegenovergestelde effecten.
Hoe werkt de sympathische activering?
Vanuit het ruggenmerg lopen zenuwvezels richting de organen. Wanneer de zenuwen deze organen stimuleren zorgt dat voor:
- Verhoogde spierspanning
- Verhoogde hartslag
- Snellere ademhaling
- Gevoel van energie; het lichaam staat klaar om in actie te komen
- Verhoogde staat van alertheid
- Voorbereiding op (plotselinge) lichamelijke activiteit
Wanneer we actief zijn en lange dagen maken heeft het sympathische zenuwstelsel de overhand. De zenuwbanen geven stimulerende neurotransmitters af en prikkelen de organen. Het lichaam maakt stress hormonen aan. De zenuwbanen die richting de bijnieren lopen zorgen ervoor dat het bijniermerg en de schors hormonen afgeven als adrenaline, noradrenaline en cortisol.
Wanneer we langdurig onder druk staan geeft dat stress, dit kan nadelige effecten hebben op zowel lichaam als geest. Cortisol is een stresshormoon dat zorgt voor spierafbraak en onderdrukking van het immuunsysteem. Alle energie gaat naar die delen van het lichaam die deze energie nodig hebben voor de vecht-vlucht-bevries reactie. Cortisol verhoogt de bloedsuikerspiegel en zorgt dat er voldoende energie beschikbaar is in het lichaam.
De glucose wordt vrijgemaakt door eiwitten uit spierweefsel af te breken. Wanneer we druk zijn en veel stress hebben zorgt het lichaam er dus voor dat alle energie paraat is voor gebruik. De functie van het immuunsysteem wordt als het ware uitgesteld om energie te besparen. Met een verminderde weerstand tot gevolg. Tevens vergroot een verhoogde cortisolspiegel de kans op een depressie en slapeloosheid.
Adrenaline wordt door het bijniermerg geproduceerd in situaties van angst en stress, maar ook bij lichamelijk inspanning zoals verdriet, woede en pijn. Het zorgt voor een versnelde hartslag, een verhoogde ademhaling en een vergrootte alertheid. Het geeft het lichaam meer energie. Erg nuttig als er gevaar dreigt en er snel gehandeld moet worden. Maar wanneer we onder constante stress staan en een te hoog adrenaline gehalte in het bloed hebben kan dit zorgen voor klachten als een verhoogde bloeddruk, burn-out, slapeloosheid en verminderde afweer. Een HSP’er heeft sneller last van deze klachten omdat het zenuwstelsel sneller overprikkeld is en meer te verwerken krijgt. Het is dus zaak om een goede balans te vinden tussen inspanning en ontspanning.
Hoe werkt de parasympatische activering?
Wanneer het parasympatische zenuwstelsel de overhand heeft treden de volgende effecten op:
- Een verlaagde hartslag
- Verlaagde ademfrequentie
- Ontspanning
- Vertering van voedsel (dmv de Nervus Vagus)
- Opslaan van energie (cellen in het lichaam gebruiken deze energie om voor groei en onderhoud van het lichaam)
Het parasympatische deel zorgt ervoor dat het lichaam kan herstellen als we in rust zijn. De bloeddruk gaat omlaag en de ademhaling vertraagt. Er wordt minder energie verbruikt en het resultaat is (meer) ontspanning. Wanneer we voor een betere balans tussen inspanning en ontspanning zorgen zal dit leiden tot een groter welbevinden en dus minder klachten.
Door specifieke massage wordt deze parasympatische activering bevorderd waardoor je beter tot rust komt, in balans komt. Hierdoor haal je je lichaam uit de ‘vecht- vlucht modus’, waardoor je beter in staat bent de prikkels (overprikkeling) van alle dag beter het hoofd te bieden.
Warme groet , Irene